EobKM. DÜNYA’YI KEŞFEDİYORUZ Yaşadığımız şehir kasaba ya da köyde oturduğumuz evin, eğitim gördüğümüz okulun bir adresi evin bulunduğu bir yerde evimizin yerini kolayca bulmamızı gibi yeryüzünde herhangi bir ülkenin veya şehrin de adresi vardır. Bu adreslerden birisi de o yerin paralel ve meridyen değerleriyle belirtilmesidir. Öyleyse meridyen ve paralel nedir? Yerküreyi kuzey ve güney olmak üzere iki eşit parçaya bölen daire ekvatordur. Ekvatorun kuzeyine Kuzey Yarımküre, güneyine Güney Yarımküre denir. Ekvatora eşit aralıklarla yatay olarak çizilen dairelere paralel denir. Örneğin, Ankara 40 derece kuzey paralellinde yer alır. Paralelleri dik kesen ve kutup noktalarında birleşen yaylar ise meridyen denir. Ekvator, paralellerinin başlangıcı olduğu gibi meridyenlerin de bir başlangıcı vardır. Bu, İngiltere’nin Greenwich gözlem evinden geçtiği varsayılan 0 derece başlangıç meridyenidir. Paraleller Yerküre etrafında doğudan batıya uzanan çizgiler paralel çizgilerdir. Paralel daireleri,0 olan ekvatordan itibaren derecelendirilir. Ekvatorum kuzeyinde 90 güneyinde 90 olmak üzere toplam 180 paralel dairesi vardır. İki paralel arasındaki uzaklık 111 km’dir. Paralellerin Özellikleri *Birer derece aralıklarla geçirilen dairelerdir. *Kutuplara doğru çevre uzunlukları küçülür. *Aralarındaki uzaklık birbirine eşit ve 111 km dir. *Paraleller doğu batı yönlüdür. *Başlangıçları ekvatordur. Meridyenler Kuzeyden güneye kutuplar arasında uzanan Çizgiler meridyen yaylarıdır. İngiltere’nin Greenwich gözlemevinden geçen meridyen, Başlangıç meridyeni kabul edilir. Başlangıç Meridyeninin 180 doğusunda 180 batısında Olmak üzere toplam 360 meridyen vardır. Meridyenlerin Özellikleri *Birer derece aralıklarla geçirilmişlerdir. *Ekvatoru ve paralelleri dik keserler. *360 meridyen yayı bulunmaktadır. *Meridyen yayları eşit uzunluktadır. *Birbirini izleyen iki meridyen arasındaki zaman farkı 4 dakikadır. Yerküreye baktığımız zaman irili ufaklı kara parçalarının gelişigüzel Dağılmış olduğunu çok büyük olanlarına kıta dendiğini üzerinde yedi kıta vardır;Kuzey Amerika,Avrupa,Asya, Güney Amerika,Afrika Antartika’ arasındaki çukur alanları dolduran büyük su kütleleri okyanus olarak adlandırılır. Aşağıdaki şekilde yukarıda Bahsedilen kıtaları görebilirsiniz. TÜRKİYE’NİN MATEMATİK KONUMU Ülkemiz, Atatürk’ün işaret ettiği çağdaş Uygarlık düzeyine çıkmayı hedefleyen genç ve dinamik nüfusuyla Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan bölgede güçlü bir devlettir. Batısında sanayileşmiş Avrupa ülkeleri ile güney doğusunda petrol zengini Orta Doğu ülkeleri bulunur. DÖRT MEVSİM TÜRKİYE Yeryüzü şekilleri ve konum iklim üzerinde Karadeniz iklimi,Akdeniz iklimi ve Karasal iklim olmak üzere üç çeşit İklim görülür. Karasal İklim Ülkemizde görülen en yaygın iklim çeşididir. Bu iklimin en önemli özel- liği havanın çabuk ısınıp sıcak ve kurak,kışlar soğuk ve kar iklim görülen ortalama sıcaklık 25 derece iken, kışın -3 dereceye çok yağış ilkbahar mevsiminde görülür. Karadeniz İklimi Karadeniz kıyı şeridi boyunca görülen bu iklim çeşidinde her mevsim arasında karasal iklimdeki gibi büyük sıcaklık farklılıkları serin,kışlar ise iklimi iyi yansıtan mevsim yağış alır ama en fazla yağış sonbaharda görülür ve ortalama 800 mm’dir. Akdeniz İklimi Akdeniz ve Ege Bölgesi kıyıları ile Marmara Denizi çevresinde görülen Akdeniz ikliminde sıcak ve kurak yazlar ve yağışlı Akdeniz kıyılarında kar yağışı ve don olayları nadir durum,bölgede seracılığın gelişmesini ikliminin görüldüğü fazla yağış kış aylarında görülür ve ortalama 700 mm’ Akdeniz üzerinde farklı sıcaklıktaki hava kütlelerinin karşılaşmasına bağlı olarak meydana gelir. DEĞİŞİK YERLER, FARKLI YAŞAMLAR Yerkürenin yaklaşık %30’u karalarla kaplıdır ve bu alanların sadece %12’si yaşamaya kalanı çok soğuk,çok sıcak,çok engebeli,bataklık ya da sık ormanlarla yeri insanların yaşamak ve yerleşik düzen kurmak için seçtikleri değişik yerlerinde insanlar birbirinden farklı özellikleri olan yerleşim alanı seçmelerinde belirleyici rol oynayan birçok neden vardır ve en önemlisi de iklimdir. ÇÖL İKLİMİTatombo Anlatıyor Ben Avusturalya çöllerindeki Adelhayt kasabasında yaşıyorum. Kasabamız uçsuz bucaksız kum tepelerinin ortasına gitmek için havanın serinlediği akşam saatlerini hava çok sıcak dondurucu soğuğundan ve vahşi hayvanlardan korunmak için hava kararmadan eve dönmemiz gerekir. KUTUP İKLİMİ Tulukak anlatıyor Ben Kuzey Kutbu’nda dünyanın en büyük adasında buzdan bir evde yaşıyorum. Günlük yaşamımın nasıl olduğunu merak ediyor musunuz? Köpeklerin çektiği kızakları ulaşım aracı olarak aracı olarak ayı balığı yağı kullandığımız lambalarımız her zaman çok soğuk olduğundan sürekli çok kalın giysiler giyiyoruz. MUSON İKLİMİ Muhammed Seyit anlatıyor Ben,Asya kıtasında küçük bir ülke olan Bangladeş’te çok sulu toprakta yetişirse verimi yüksek olduğundan yağmurun yağmasını dört gözle bazen çok fazla yağış,hayatımızı olumsuz etkiliyor. KİMLER GELDİ, KİMLER GEÇTİ? Merhaba. Ben ,Anadolu Medeniyetleri Müzesinde müzemizde sergilenen eserleri ve buluntuları ve Anadolu’da kurulmuş medeniyetleri 4000 tarihinden sonra Mezopotamya ve Anadolu tarih sahnesinde rol alan her uygarlığın en belirgin özelliklerini temsil eden kişilerle MÖ uygarlığının şehir devleti Eridu’dayız. Mezopotamya’da ilk devleti kuranlar SÜMERLER Uygarlık tarihindeki ilk icatların birçoğu benim ülkemin insanlarına kaldırdığımız ürünleri pazara götürmek çok yorucu kolay bir yolu olmalıydı ama nasıl?Bir gün düşünürken dağdan aşağı doğru yuvarlanan yuvarlak bir taş de tahtaları taş gibi yontarak yuvarlak hale getirirsem o da ilk tekerleği yuvarlak tahtaları öküzlerin arkasına bağlayıp ilk tekerlekli arabayı yapmak için kullandığımız kerpiç,tuğla ve tahtaları da kolayca ülkemizde taş olmadığı için binaları tuğladan,kerpiçten kubbeli,kemerli olarak bağımsız şehri devletleri onlardan mimari eserlerimiz sizin döneminize oymacılık,kakmacılık sanatları da gelişmiştir ama asıl geçim kaynağımız adını verdiğimiz tapınaklar aynı zamanda birer gözlem bilginleri Ay ve Güneş tutulmasını,Ay yılı takvimini hesapladı,Güneş sistemindeki beş gezegeni, ve burçları,matematikte dört işlemi kültürümüzü,dilimizi ve edebiyatımızla ilgili en ayrıntılı bilgileri de Gılgamış Destanı’ndan bilgiler size icat ettiğimiz yazı sayesinde ulaştı farkındasınız değil mi? Tarihte ilk Anayasayı yapanlar BABİLLER Ben Babil Kralı Hammurabi’ hukuk kurallarını yeterli geliştirdim,cezaları artırdım ve ilk anayasayı göz dişe diş kuralını başkent Babil’den ülkemin her köşesini denetlemem mümkün bulutlara dokunulacak kadar yüksek “Babil Kulesi”ni inşa ettirdim.”Asma Bahçe”mizi dünyanın yedi harikası arasında sayıyormuşsunuz öyle mi? Sümerlilerin bilim mirasına da sahip bilginleri güneş ve Güneş tutulmasının devirli olduğunu buldular. Dünyanın ilk kütüphanesini açanlar ASURLULAR Başkent Ninova’da yaşıyorum ama evimden uzun süre ayrı kuzeybatı taraflarında bulunan Anadolu ile ticaret yakınlarındaki Kültepe ticaret kolonilerine sık sık gidiyorum. Anadolu’ya çivi yazısını biz tüccarlar tüccarlarla yaptığımız ticari anlaşmaları kayıt altına alabilmemiz için onların da çivi yazısı kullanmaları ticaretini geliştirmek ve bizim haklarımızı korumak için Babil hükümdarı Hammurabi kanunlarını daha da insanlık tarihine başka bir hizmeti daha çivi yazısıyla yazılmış tüm eserleri toplayarak başkent Ninova’da bir kütüphane kurdurdu. Anadolu UygarlıklarıDoğu ile batının buluşma noktası HİTİTLER Üstte görülen Hitit güneş kursu, dairesel biçimde güneşin etrafına yerleştirilen öğelerden tunçtan yapılan güneş kurslarının kullanım amaçları hakkında farklı görüşler görüşe göre güneş kursları at koşum takımlarının arasında kullanılan bir bir görüşe ise ahşap asaların ucuna takılarak dini törenlerde kullanılıyordu. Ben,Hititli bir tarih yıl içinde olan olayları “Anal” dediğimiz yıllıklara tarafsız olarak çivi yazısıyla tarihinde ilk tarih yazıcılığı bizim uygarlığımızda tarafından yönetildik ama Tavananna adını verdiğimiz kraliçemizin de yönetimde sözü adı verilen ve soylulardan oluşan meclise karşı her tarafına yayılan kendi yetiştirdiğimiz atlarla savaşlar genişletmek yüzden Mısırlılarla Suriye toprakları için sonunda yine uygarlık tarihinde ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması’nı Anadolu’da Hattuşa’ ve büyükbaş hayvanlar ve çok çeşitli tarım ürünleri işledik,taşarlı eşyalar ve kutsal mekanlarımızın duvarlarını sosyal hayatımızı yansıtan resimlerle ve resimli bir yazı tekniği olan hiyerogliflerle durdukça unutulmamak için kalıcı eserler bıraktık. Her dokunduğunu altına çeviren kral Midas’ın ülkesi FRİGYA Gordion’da Ankara-Polatlıbulunmuş seramik çanak çömleklerin üzerindeki geometrik desenler ve resimler Frigli ustanın hayal gücünü ve hünerini yansıtır. Ben, Frigli bir dinlediğimde bana çok komik gene bir hikaye gün müzik aleti çalma yarışması Midas,jüri anlamadığı için haksız yere birini yaptığı için kulakları eşek gibi kulaklarının uzadığı,krallığın bir ucundan diğer ucuna,kadar Midas,Başkent Gordion sokaklarında gezerken kulaklarını şapkasıyla sokaklara bir de çivi yazısıyla yazılmış “Kral Midas,eşek kulaklıdır.”diye ilanlar asarlarsa hiç şaşmam. Aslında çalışmaktan halimiz topraklarımızı ekip biçmek tüm vaktimizi her çeşit tarım ürünü kırana,ekili tarlaya zarar verene çok ağır cezalar büyükbaş hayvanların gücünden de yararlanıyoruz ama küçükbaş hayvan yetiştirmek daha içiyor etini ise yiyoruz,artanını da kış için topraktan ve çeşitli madenlerden yaptığımız kaplarla hayvanların yününden,tiftiğinden kendilerine has motifleri olan halı ve kilimler dokuyorlar. Tarihte, madeni parayı ilk kullananlar LİDYALILAR Lidya uygarlığına ait gümüş buhurdanlık güzel kokulu otlar yakılan,dinsel törenlerde de kullanılan küçük mangaldır. Ege’de,Menderes ve Gediz ırmakları çevresindeki verimli topraklarına yerleştirdiğimiz ülkemde,her çeşit sebze ve meyve Sard’ın pazarlarında yok ülkemde hem de başka ülkelerle ticaret yetkilileri Kral Yolu’nu kullanarak ticaret yaparken mallarımız için elimize çivi yazısıyla yazılmış güvence belgesi aldığım zeytini güneydeki ülkelerde yetişen hurmayla değiştirinceye kadar zeytinler ve madenden yaptığımız süs eşyalarını ve parfümleri başka mallarla takas takas çok kolay ve her zaman da malın değerini veren bir alışveriş şekli daha kolay ve kazançlı bir yolu olmalı diye yapılmış ve adına “para” denilen bir alışveriş aracının icat edildiği kulaktan kulağa haber beni çok sevindirdi. İYONLAR Ben Efes’te yaşayan bir gemi mavi sularında deniz yolculuğu yapmak ruhumu ve mallarını;çeşit çeşit meyveleri,sebzeleri özellikle zeytini ve üzümü,hayvansal ürünleri,seramik eşyaları,kumaşları,halıları ve kilimleri uzak ülkelere götürmek beni mutlu geri dönerken gemide tüccarların yazdığı siparişleri ticaret yaparak bol kazançlar elde İzmir gibi site dediğimiz şehir devletlerinde yaşamak günlük yaşamımızda bizi özgür ekonomik durumu da iyi olunca sanata,edebiyata,bilime ve felsefeye zaman ayıranlarımızın sayısı ve Avrupa uygarlığın temelini,benim ülkemde yetişen Homeros gibi bir çok sanatçı ve bilim adamı atmıştır. URARTULAR Taş oymaktan elleri nasırlaşmış birini gördünüz mü?Benim ellerim neredeyse taş kadar nasırlı ellerimle ülkemi her türlü tehlikeden koruyan sağlam kaleler oda şeklinde kaya mezarları da sonraki yaşama inandığımız için mezarların içine bir insanın günlük yaşamında ihtiyacı olabilecek eşyalar ve tunçtan yapılmış eşyalar,toprak kap kacak mezara koyduklarımız Gölü yakınlarındaki başkentimiz Tuşpa’da üzerinde resimler ve çivi yazıları bulunan anıt mezarlar dağlık ve kayalık olması,benim ve meslektaşlarımın bentler,barajlar ve sulama kanalları yapmasını sulak toprağı çok seven bağcılık ülkeme nasıl bu kadar kazanç getirecekti? Çiftçiler, tarım ürünlerinin çeşitliliğine katkı sağladığımız için bize teşekkür ediyorlar. Kralımız da durumdan çok memnun.
Oluşturulma Tarihi Eylül 14, 2020 0325Kuzey Yarım Kürenin 36- 42 kuzey paralelleri ve 26- 45 doğu meridyenleri arasında yer alan Türkiye'de üç farklı iklim görülür. Karadeniz, Akdeniz ve Karasal iklimin görüldüğü ülkemizde tarımsal verimlilik oldukça yüksektir. 6. sınıf öğrencileri için ülkemizin kaynakları ve ekonomik faaliyetler konusunu madem yatakları bakımından da oldukça zengindir. Sanayi ve turizm alanında da gelişme gösteren Türkiye en hızlı gelişen ülkeler listesinin zirvesinde yer alıyor. Son on yılda teknolojinin hem tarım hem de sanayi alanında başarıyla uygulanması, ülke ekonomisini çok daha güçlendirmiştir. Ülkemizin Kaynakları ve Ekonomik Faaliyetler 1- Topraklarımız Ülkemizin yüz ölçümü toplam kilometrekaredir. Türkiye'nin en büyük şehri Konya ise kilometrekarelik bir alanda yer alır. Yüksekliğin doğuya gidildikçe arttığı ülkemizde, tarımsal verim oldukça yüksektir. Bunda üç iklimin görülmesinin de etkisi çok büyük. Karadeniz Bölgesinde en çok yetiştirilen başlıca tarımsal ürünler, fındık, çay, mısır, tütün, kivi, soya fasulyesi ve elmadır. Türkiye'nin tahıl ambarı olarak nitelendirilen İç Anadolu Bölgesinde ise çeltik, soğan, patates ve sarımsak yetiştiriliyor. Ülkemizdeki topraklar sadece tarımsal üretim için işlenmiyor. Ham madde de olan toprak seramik, kiremit ve çimento üretiminde de kullanılmaktadır. Özellikle seramik ihracatından elde edilen gelir, ülke ekonomisine büyük katkı sağlıyor. 2- Madenlerimiz Türkiye'de madencilik en çok gelişen sektörlerden bir diğeridir. Demirin çıkarıldığı şehirlerin başında Düzce, Malatya, İzmir ve Bingöl geliyor. Özellikle otomotiv sektöründe kullanılan boksit madeni ise Konya'nın Seydişehir ve Adana'nın Saimbeyli ilçelerinden çıkarılmaktadır. Ülkemiz bor kaynakları bakımından da oldukça zengin. Dünya bor rezervinin %75'inden fazla Türkiye sınırları içerisindedir. Eskişehir'in Seyitgazi ve Balıkesir'in Sultançayır ilçesinde çıkarılan bor, farklı birçok sektörde kullanılıyor. Ülkemizde çıkarılan diğer madenler, bakır, manganez, gümüş, krom, altın, volfram, civa, kükürt, zımpara taşı ve uranyumdur. 3- Ormanlarımız Oksijen kaynağı olan ormanlarımız aynı zamanda turizm, hizmet ve sanayi alanlarında da kullanılıyor. Kereste ve kağıt endüstrisinin ham madde ihtiyacını karşılayan ormanlarımız, dinlenme tesisi ve piknik alanı olarak da kullanılıyor. Türkiye'nin en büyük ormanı Kırklareli'nin Demirköy ilçesinde yer alıyor. Aynı zamanda milli park olan Longoz Ormanları, kilometrekarelik yüz ölçümüne sahip. Ülkemizdeki ormanları %25'i ise Karadeniz Bölgesinde yer almaktadır. 4- Sanayi Ülkemizdeki ekonomik faaliyetler, ham maddeye, doğal kaynaklara ve ihracat oranlarına göre değişkenlik göstermektedir. Sanayi bölgesinde birçok atılım gerçekleştiren Türkiye'nin endüstriyel üretimi son 20 yılda büyük bir ivme yakaladı. Endüstriyel üretimin en yoğun olduğu bölgesi ise Marmara Bölgesidir. İstanbul dışında, Tekirdağ, Bursa ve İzmit illeri hem sanayisi hem de tarımı gelişmiş şehirlerin başında geliyor. Türkiye'de en gelişmiş sanayi kolları ise orman, besin ve toprak sanayidir. Kereste fabrikaları, Rize, Düzce, Ordu, Isparta ve Antalya'dır. Ülkemizin üç büyük şehri İstanbul, Ankara ve İzmir ise boya, otomotiv ve ilaç sanayinde oldukça gelişmiştir. 5- Turizm Geçen yıl Türkiye'ye 51 milyon 747 bin turist geldi. Ülke ekonomisine büyük katkı sağlayan turizm sektörü, ülkemizin temel ekonomik faaliyetlerinden biridir. İç Anadolu Bölgesinde en çok turist çeken şehirlerin başında Ankara, Nevşehir ve Konya yer alıyor. Ege bölgesindeki turist kentlerimiz İzmir ve Muğla'dır. Akdeniz Bölgesinde Antalya ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinde de Gaziantep, her yıl milyonlarca turist tarafından ziyaret ediliyor. Ülkemizde yaz ve deniz turizmi kadar kültür turizmi de gelişmiştir. Birçok tarihi yapıya ve esere ev sahipliği yapan ülkemizin turizmden elde ettiği yıllık gelir 30 milyar doların üstündedir. Hayvancılık ve hizmet sektörü Türkiye'nin diğer ekonomik faaliyetleri arasında yer alıyor.
sosyal bilgiler 6 konu anlatımı